Multimediaal schrijven

Op 30 augustus 2013 hield Kevin Spacey een speech voor Netflix bij de aftrap van de tv-serie House of Cards, waarin hij betoogde dat alle traditionele hokjes waarin films en tv-series werden onderverdeeld, irrelevant waren geworden: “For kids growing up now, there’s no difference watching Avatar on an iPad or watching YouTube on TV or watching Game of Thrones on their computer. It’s all content. It’s just story.” Dat spreekt mij erg aan. Nu heb ik bij het schrijven van mijn verhalen altijd al uiteenlopende media als een boek, een film of tv-serie in mijn achterhoofd, maar rond afgelopen jaarwisseling vatte ik het plan op om mij daadwerkelijk te verdiepen in scenarioschrijven. Vandaar dat het even stil is gebleven in deze blog.

Het begon ermee dat iemand een verhaal voor een korte film nodig had en ik riep dat ik wel iets kon schrijven. Tja, en vervolgens heb ik een handvol boeken over scenarioschrijven bestudeerd, heb de mogelijkheden voor een vakopleiding verkend en heb mij het specifieke format waarin een scenario aangeleverd dient te worden, eigen gemaakt. En ja, ik heb voor dat korte verhaal volgens de regels der kunst eerst een synopsis aangeleverd, vervolgens een treatment (zeg maar het volledige geraamte van het verhaal met alle elementen en in de structuur waarin het verteld wordt) en uiteindelijk het scenario. Of het daadwerkelijk wordt verfilmd, heb ik niet in de hand, maar als er iets te zien valt, dan zal ik dat hier presenteren.

De aanpak zoals die voorgesteld werd bij scenarioschrijven, sloot goed aan bij mijn eigen aanpak, zodat ik ze heb samengevoegd. Het resultaat is een werkwijze waarbij ik van alle verhalen eerst een treatment uitwerk en dit gebruik als basis voor zowel een scenario als een boek. Deze werkwijze zal tot tamelijk filmische verhalen leiden, maar dat spreekt me op dit moment erg aan. Het werkt ook goed bij complexe verhalen met veel personages en plotlijnen, zoals mijn verhalenserie De Grote Migratie. Bij deze serie heb ik vanaf het begin in mijn achterhoofd gehad dat het behalve een serie boeken ook een tv-serie moet worden. ‘In my dreams’, ik weet het.

Als je een verhaal uitwerkt voor twee zulke verschillende media als boek en film, dan is het een kleinere stap om nog verder te variëren in korte of lange boeken, een feuilleton, stripboek, een hoorspel, een webgame, een tien minuten film, 50 minuten film, lange film, een toneelstuk, een tv-serie met één of meerdere seizoenen, enz. De afgelopen maanden ben ik al druk bezig geweest om verhalen te schetsen met dit in mijn achterhoofd. Ja, die speech van Kevin Spacey sprak me wel aan. Verhalen dus in plaats van boeken. Met uiteraard een (e-)boek als optie.

Terug in de harde werkelijkheid ben ik benieuwd of er ook multimediale agenten en uitgevers zijn. Natuurlijk worden er boeken verfilmd en wordt er wel eens een boek geschreven gebaseerd op een film, maar dat is toch iets anders dan echt multimediaal werken. Het lijkt mij heel aantrekkelijk om samen te werken met iemand die mijn verhalen op creatieve en ondernemende wijze weet te koppelen aan een producent in één van de media.