Mijn tweede roman Alias Lisa is gepubliceerd! Ik heb er lang en hard aan gewerkt en ben trots op het resultaat. Ik heb mijn boek uitgegeven via Brave New Books en daar is het onder andere ook te koop. Ik zou het zeer op prijs stellen als je dit bericht aan vrienden wilt doorgeven.
Categorie archief: (Zelf-) Publiceren
Hoe ik Alias Lisa ga publiceren
In oktober vorig jaar besloot ik niet langer te proberen mijn manuscript via een uitgeverij te publiceren. Nu, een half jaar later, wacht ik vol ongeduld het proefexemplaar af en zal het boek binnen circa twee weken beschikbaar zijn in alle boekwinkels. Daar is wel één en ander aan vooraf gegaan.
Nooit meer ongevraagd een manuscript toesturen
Het ging te veel over de verkeerde dingen. Nog weer een andere formulering van het boekvoorstel en opnieuw twee à drie maanden wachten op een volstrekt ongrijpbare reactie op het toezenden van het manuscript. Bovendien vond ik het manuscript goed zoals het was en stond het idee mij tegen het op verzoek van een uitgever nog een keer om te moeten gooien. Tenslotte bleken er steeds meer uitgeverijen te zijn die geen ongevraagde manuscripten meer accepteerden. En terecht. Er is een ongezond literair klimaat ontstaan, met uitgevers die niet meer weten wat ze met al die manuscripten aanmoeten en aankomend schrijvers die zich, meestal erg prematuur, in de armen van een uitgever willen storten. Mijn motto is vanaf nu, zelf aan de slag gaan. Iedere schrijver, met of zonder contract, zou dat moeten overwegen. Het is geen principiële keuze, je kunt altijd nog overstappen. Het is maar net wat passend is in een bepaalde fase van je schrijverschap. Voor de meeste schrijvers is het waarschijnlijk beter zelf te beginnen met het publiceren van korte verhalen in literaire bladen of bundels en wellicht de eerste romans zelf te publiceren. Pas als je enige aandacht op je hebt weten te vestigen en behoefte krijgt aan meer ondersteuning, komt een uitgeverij in beeld. Het is dan ook niet meer een kwestie van alles of niets. Je kunt doorgaan als onafhankelijk schrijver, of tekenen, mocht je ‘in gesprek zijn geraakt met een uitgever’. Net wat je op dat moment het aantrekkelijkst vindt.
Wat houdt ‘een boek schrijven’ eigenlijk in?
Wees niet bang, ik ga geen college geven. Ik zal wat punten noemen, zodat je een idee hebt wat een boek schrijven nu eigenlijk inhoudt. Het gaat dan natuurlijk om een boek dat je wilt publiceren. Het grote werk is het ontwikkelen van een goed manuscript. Er is een wereld aan cursussen, workshops en zelfs complete opleidingen. En als je verder gevorderd bent zijn er bureaus voor redactie en coaching. Ik heb ooit een paar workshops gevolgd, heb dankbaar gebruikgemaakt van de boeken uit de schrijversbibliotheek van Atlas Contact en heb gewerkt met een bureau voor manuscriptbegeleiding. Vooral dat laatste heeft mij flink geholpen. Zonder professionele feedback wordt het niets, durf ik te stellen.
Publiceren zonder uitgeverij betekent natuurlijk niet dat je wat daar gebeurt over kunt slaan. Behalve redactie en correctie, gaat dat om zaken als ontwerp en layout van het binnenwerk, een omslag-illustratie, ontwerp en layout van het omslag, aanvragen van een ISBN en het verzorgen de uitgave, drukwerk en/of Ebook. Maar zonder publiek bestaat je boek eigenlijk niet. Wie zouden geïnteresseerd zijn en welke publiciteit is er nodig om hen te bereiken. Ten slotte zul je iets moeten regelen voor de distributie en verkoop.
Een zelf-publiceerplatform
In 2012 gaf ik mijn eerste roman zelf uit. Ik heb het boek zelf laten vormgeven en drukken en heb een contract als kleine uitgever afgesloten met het Centraal Boekhuis om te zorgen dat het in iedere boekhandel te krijgen was. Nu er online zelf-publiceerplatforms zijn zal ik dat nooit meer zo doen. Veel te veel investeringen en gedoe. Voor Alias Lisa maak ik gebruik van Brave New Books, een samenwerkingsverband van Singel Uitgeverijen, Bol.com en Mybestseller BV. Net als bij andere zelf-publiceerplatforms moet je alles zelf doen, maar kun je voor alle taken ondersteuning inhuren, van redactie tot het maken van de omslag-illustratie. Als je alles zelf doet en gebruikmaakt van Printing-On-Demand (POD), zijn je enige kosten €12,50 voor een ISBN. Het platform zorgt dat je boek bij het Centraal Boekhuis wordt aangemeld, zodat het in de catalogus komt van iedere boekwinkel in Nederland en Vlaanderen.
Het is heel ontnuchterend om op deze manier je boek te publiceren. Een rekenmodule laat je direct de financiële consequenties zien als je er bijvoorbeeld een chique uitgave van wilt maken en de prijs laag wilt houden. Je mag het zelf allemaal bepalen, maar alles heeft zijn prijs.
De belangrijkste overweging om van deze voorziening gebruik te maken was voor mij dat ik mijn handen vrij hield om mij te kunnen richten op het schrijven en het opbouwen van een publiek. De één vindt dat laatste vreselijk en de ander doet niets liever, maar alle schrijvers zullen eraan moeten geloven iets aan publiciteit en pr doen. Overigens ontkom je daar ook niet aan als een uitgever je boek publiceert. Die verwacht tegenwoordig ook dat je kunt aangeven wie in je boek geïnteresseerd zou zijn en dat je actief bent op social media.
Alias Lisa, mijn nieuwe roman, is er bijna
En dan gaat het toch opeens snel, de publicatie van mijn nieuwe roman Alias Lisa! Deze week verwacht ik het proefexemplaar en als dat er goed uitziet kan ik op de knop Publiceren drukken. Het boek zou dan begin april in de boekhandel verkrijgbaar moeten zijn (geen 1 aprilgrap!). Tegen die tijd zal het boek ook als Ebook beschikbaar zijn. Hou deze site in de gaten, ik laat het je weten wanneer het zover is.
Een psychologische thriller over identiteit en bewustzijn
Alias Lisa draait om identiteit, om de vraag wie iemand eigenlijk is. De hamvraag daarbij is wat je van iemand kunt verwachten, waartoe hij in positieve en negatieve zin in staat is. Dat is een vraag voor anderen, maar ook voor jezelf. Ieder mens heeft meerdere kanten, sommigen zijn bij tijd en wijlen onherkenbaar en anderen blijven onder alle omstandigheden dezelfde persoon. Dat laatste kan een voordeel zijn, maar ook een nadeel. Voor een acteur is het een nadeel. Ook voor de proefpersonen van hoofdpersoon Rik van Maarseveen. Deze jonge psycholoog doet promotieonderzoek naar het direct vanuit de hersenen aansturen van telerobots. Riks proefpersonen krijgen daardoor ernstige psychische problemen, zij weten niet meer wie zij zijn. Het onderzoek van Rik, zijn levenswerk, komt in gevaar. Maar dan komt hij de actrice Lisa Pallenberg tegen. Lisa is het tegenovergestelde van Riks proefpersonen, zij heeft een verbluffend vermogen zich te verplaatsen in andere personages en gedaanten. Als zij echter zichzelf moet zijn, weet ze niet wie zij is. Rik krijgt hoop bij haar een oplossing voor de problemen met zijn proefpersonen te vinden, maar zij verdwijnt spoorloos. De speurtocht naar Lisa brengt Rik bij de eens beroemde portretfotograaf Taco Noorda. Een portret van Noorda maakt iemand buitengewoon succesvol, maar na verloop van enige jaren kwijnt hij weg. Meerdere geportretteerden plegen uiteindelijk zelfmoord. Rik ontdekt dat Lisa op tragische wijze verbonden is met Noorda en zijn fotografie.
Geen science fiction
Het klinkt als science fiction, maar er komt geen techniek aan de orde waarover niet al jaren in de krant wordt geschreven. Telerobots, zelfrijdende auto’s, vliegtuigen, één pot nat, allemaal slimme machines die ze vol met kunstmatige intelligentie hebben gestopt. Er komt ook geen woord Frans in voor, laat staan dat het verhaal zich afspeelt op een ruimteschip. Riks vrienden vinden zijn onderzoek maar ‘creepy’ en zelf heeft hij er ook dubbele gevoelens bij. Je bent dus niet de enige met gemengde gevoelens bij al dat computer-gedoe.
Het decor is het Nederland van deze tijd. Rik is verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, evenals zijn charismatische, weinig scrupuleuze promotor, professor Guido Hartman. Rik woont hartje stad Rotterdam op een omgebouwd binnenvaartschip in het Haringvliet. Zijn lab is gevestigd in de loods van de voormalige scheepswerf RDM Rotterdam op Heijplaat. Verder komt de Veerhaven voorbij en vindt er een feest plaats op de SS Rotterdam. De tweede helft van het verhaal speelt zich af in de stad Groningen en op Schiermonnikoog. Vanuit het schip in de Noorderhaven, waarop Rik en zijn vrienden logeren, worden ‘uitstapjes’ gemaakt naar De Drie Gezusters, Het Pakhuis en De Spieghels in de binnenstad van Groningen, en naar Hotel Van der Werff op Schiermonnikoog.
Geen traditionele thriller
Alias Lisa is een thriller in de zin dat het een spannend, plotgedreven verhaal is. Maar het is geen thriller volgens de gangbare opzet, met een lijk op de eerste pagina en geweld, achtervolgingen en misleidende sporen tot aan de ontknoping. Strikt genomen is het een combinatie van klassieke tragedie en intrige. Het is een klassieke tragedie omdat de verwikkelingen het gevolg zijn van omstandigheden (shit happens), oftewel het noodlot, en niet van kwalijke drijfveren. Verder is het een intrige, omdat het verhaal een wat duistere sfeer heeft en lang niet alle vragen tot klaarheid wordt gebracht. Maar als het goed is, zul je het wel een intrigerend verhaal vinden. Misschien moet ik nog eens een prijsvraag houden wie alle klassieke thema’s die erin zitten kan aanwijzen. Alias Lisa is een prequel van de in ontwikkeling zijnde romancyclus De Grote Migratie.
Ik wist niet dat ik het in me had
Ze zeggen wel dat als je de eerste zin te pakken hebt, de rest van je verhaal zichzelf schrijft. Daar zit wat in, maar dan moet die eerste zin wel precies goed zijn. En dat gaat over de toon van je verhaal. Lezers vragen wel eens hoe ik op een bepaalde toon kom, omdat deze niets te maken heeft met hoe ik zelf ben. Het zijn dan lezers die mij beter kennen. Daar is geen formule voor, maar wel een aantal ingangen die je kunt proberen. Eén van de belangrijkste is die van je personages. Als een method-acting acteur verdiep je je als schrijver in een personage en bedenkt wat hij in een bepaalde situatie zou doen, hoe hij dat zou doen, wat hij daarbij zou voelen, wat hij zou zeggen, enzovoort. Je gaat na een tijdje merken dat je dit personage niet zo maar meer alles kunt laten doen. Je krijgt dan een duidelijk gevoel van ‘dat zou hij nooit zo doen’. Als je dat gevoel krijgt, dat hij terug begint te praten en eigenwijs wordt, dan zit je op het goede spoor.
Maar waar haal ik dan zijn specifieke manier van praten vandaan? Ik moet het wel in me hebben. Het punt is dat het geheugen van een mens veel en veel groter is dan je zou vermoeden. Het zit er wel allemaal in, maar de kunst is om het er weer uit te halen. En daarvoor moet je de juiste sleutel hebben. Creativiteit, kan ik je uit ervaring vertellen, is één van de beste sleutels om onvermoede herinneringen boven te halen. Al schrijvend, vertellend, musicerend, enzovoort kom je dan op dingen waarvan je absoluut niet meer wist dat je het had onthouden. En zo ook flarden van gesprekken, die je aan de hand van je personage weer kunt terugluisteren. En als je personage het ermee eens is, kun je die woorden en die toon aan hem geven.
Creativiteit bestaat uit een reeks van dubbele stappen, creëren en afstand nemen. Het begint natuurlijk met iets te maken en daarbij moet je niet al te kritisch zijn. Het gaat er hierbij vooral om te associëren en je opwellingen te volgen. De tweede stap is het bekijken van het resultaat. Je moet alleen doorgaan met wat je inspireert, maar ‘Kill your darlings’, want het moet natuurlijk wel passen in je verhaal. Deze tweede stap is minstens zo belangrijk als de eerste. Behalve een kritische blik gaat het hier ook om het komen op nieuwe ideeën, want met een beetje afstand zie je weer nieuwe dingen. En na deze tweede stap duik je er weer in om even later opnieuw afstand te nemen. En zo verder. Ervaren musici gaan zelden naar de studio met een al helemaal uitgewerkt idee, dat is zonde, dan beneem je jezelf de mogelijkheid om onvermoede, nieuwe dingen op het spoor te komen. Na een paar uur zijn er dan dingen uit je handen gekomen, waarvan je van tevoren niet wist ‘dat je het in je had’.
‘Foto Fixi’, bekijk de verfilming van mijn scenario
In de herfst van 2015 heb ik het scenario geschreven voor een korte film van mijn neef Wessel Verster voor zijn aanmelding voor de filmacademie. Je kunt het resultaat vinden op het vimeo-kanaal van Wessel: Foto Fixi op https://vimeopro.com/vvm/wessel-verster.
Wessel heeft er een indrukwekkende film van gemaakt!
Wat is jouw verhaal?
Er zijn mensen die denken dat de wereld plat is en graag uitdrukkingen gebruiken als ‘Als het eruit ziet als een eend, loopt als een eend en kwekt als een eend, dan noem ik het een eend’. Het zijn de mensen die praten over De Waarheid, bijvoorbeeld De Waarheid over De Islam. Praten over De Waarheid is een bezwering – soms smekend, maar vaak ook erg agressief – om de wereld weer plat te slaan tot de vertrouwde werkelijkheid volgens hun evangelie.
Er zijn ook mensen voor wie hun werkelijkheid verschijnt als een drie-dimensionale wereld in een eindeloos heelal van vele werkelijkheden. Hun geestkracht is groter dan de zwaartekracht van hun denkbeelden, waardoor ze kunnen voorkomen dat al die werkelijkheden imploderen tot De Waarheid.
Zonder verhaal is er geen leven mogelijk, het is jouw dampkring rond een planeet. Twee- of drie-dimensionaal, oprecht of doortrapt, in jouw verhaal krijgt alles vorm en betekenis. Jouw verhaal zit in jouw onbewuste, jouw denken, jouw waarneming, jouw karakter, en het is voortgekomen uit de evolutie, jouw genen en jouw ervaringen. En het is voortgekomen uit de archetypische verhalen die je deelt met iedereen in jouw cultuur en de verhalen die anderen jou hebben verteld in de vorm van gesprekken, preken, lesmateriaal, boeken, films, toneelstukken, enz. en die meer of minder onder jouw huid zijn gekropen. Jouw verhaal is een bibliotheek van eindeloos veel grote en kleine ‘boeken’, met ieder hun eigen verhaal, dat ‘verzonnen’ of ‘feitelijk’ is, bewust of onbewust, rationeel of irrationeel, met een meer of minder uitgesproken moraal.
De uitdrukking ’geen woorden maar daden’ moet worden opgevat als het verschil tussen daadkrachtige woorden en slap geouwehoer, niet dat woorden er niet toe doen. Woorden zijn eindeloos veel krachtiger dan daden omdat al je daden worden geleid door de bewuste of onbewuste ‘woorden’ waarmee je het verhaal opbouwt waarbinnen die daden tot stand komen, of dat nu het in bed blijven liggen is omdat je ziek bent, de aanschaf van een onverantwoord dure auto, of het ten oorlog trekken met je leger. Ook voordat het motto werd gebezigd van ‘je koopt geen product maar een ervaring’, leefden we bij de gratie van onze verhalen. Dieren hadden onder andere hun baltsgedrag om hun verhaal te vertellen, personen werken aan hun sociale vaardigheden, en bedrijven, instellingen en politieke partijen zetten pr-afdelingen, lobbyisten en spindocters in en veiligheidsdiensten proberen ieders verhaal ondermijnen. Er kan geen wereldlijke of geestelijke macht bestaan zonder ‘verhaal’ dat zijn bestaan onderbouwt.
Als je wilt begrijpen waarom iemand doet wat hij doet, dan moet je luisteren naar zijn verhaal. Niet om smoesjes te horen, maar om te begrijpen hoe hij de werkelijkheid construeert waarin die daden als een logisch en noodzakelijk onderdeel verschijnen. Je hoeft het er natuurlijk niet mee eens te zijn. En als je een draaideur-crimineel tot ander gedrag wil krijgen, dan moet je eerst proberen het verhaal te begrijpen waarop zijn huidige gedrag is gebaseerd en hem vervolgens helpen een ander verhaal te ontwikkelen.
Jouw verhaal heeft met andere woorden twee kanten: het is de werkelijkheid volgens jou, maar het is ook de werkelijkheid die ontstaat en blijft bestaan doordat jij hem op deze manier vertelt en blijft vertellen. ‘Herinneringen ophalen’ suggereert bijvoorbeeld dat je opzichzelfstaande pakketjes uit je ‘archief’ bovenhaalt, maar zo werkt dat niet. Die gebeurtenissen worden bij het opslaan in je geheugen tot het laatste schroefje uit elkaar gehaald en moet je bij iedere herinnering weer in elkaar schroeven. Tijdens de vele keren dat je zo’n herinnering bovenhaalt, slijten die schroefgaatjes steeds meer uit en raak je steeds meer delen van de gebruiksaanwijzing kwijt. Het is ‘natuurlijk’ dat verhalen in de loop der tijd wegsterven, dat wil zeggen, zo werkt de menselijke geest. Er zijn echter veel verhalen waarvan het essentieel is dat ze levend gehouden worden, denk aan de herdenking van de Tweede Wereldoorlog.
Iedere persoon en cultuur bestaat bij de gratie van zijn ‘verhalen’, zijn mythen en legenden.
Aldus de werkelijkheid volgens Hans Verster. En wat is jouw verhaal?
Multimediaal schrijven
Op 30 augustus 2013 hield Kevin Spacey een speech voor Netflix bij de aftrap van de tv-serie House of Cards, waarin hij betoogde dat alle traditionele hokjes waarin films en tv-series werden onderverdeeld, irrelevant waren geworden: “For kids growing up now, there’s no difference watching Avatar on an iPad or watching YouTube on TV or watching Game of Thrones on their computer. It’s all content. It’s just story.” Dat spreekt mij erg aan. Nu heb ik bij het schrijven van mijn verhalen altijd al uiteenlopende media als een boek, een film of tv-serie in mijn achterhoofd, maar rond afgelopen jaarwisseling vatte ik het plan op om mij daadwerkelijk te verdiepen in scenarioschrijven. Vandaar dat het even stil is gebleven in deze blog.
Het begon ermee dat iemand een verhaal voor een korte film nodig had en ik riep dat ik wel iets kon schrijven. Tja, en vervolgens heb ik een handvol boeken over scenarioschrijven bestudeerd, heb de mogelijkheden voor een vakopleiding verkend en heb mij het specifieke format waarin een scenario aangeleverd dient te worden, eigen gemaakt. En ja, ik heb voor dat korte verhaal volgens de regels der kunst eerst een synopsis aangeleverd, vervolgens een treatment (zeg maar het volledige geraamte van het verhaal met alle elementen en in de structuur waarin het verteld wordt) en uiteindelijk het scenario. Of het daadwerkelijk wordt verfilmd, heb ik niet in de hand, maar als er iets te zien valt, dan zal ik dat hier presenteren.
De aanpak zoals die voorgesteld werd bij scenarioschrijven, sloot goed aan bij mijn eigen aanpak, zodat ik ze heb samengevoegd. Het resultaat is een werkwijze waarbij ik van alle verhalen eerst een treatment uitwerk en dit gebruik als basis voor zowel een scenario als een boek. Deze werkwijze zal tot tamelijk filmische verhalen leiden, maar dat spreekt me op dit moment erg aan. Het werkt ook goed bij complexe verhalen met veel personages en plotlijnen, zoals mijn verhalenserie De Grote Migratie. Bij deze serie heb ik vanaf het begin in mijn achterhoofd gehad dat het behalve een serie boeken ook een tv-serie moet worden. ‘In my dreams’, ik weet het.
Als je een verhaal uitwerkt voor twee zulke verschillende media als boek en film, dan is het een kleinere stap om nog verder te variëren in korte of lange boeken, een feuilleton, stripboek, een hoorspel, een webgame, een tien minuten film, 50 minuten film, lange film, een toneelstuk, een tv-serie met één of meerdere seizoenen, enz. De afgelopen maanden ben ik al druk bezig geweest om verhalen te schetsen met dit in mijn achterhoofd. Ja, die speech van Kevin Spacey sprak me wel aan. Verhalen dus in plaats van boeken. Met uiteraard een (e-)boek als optie.
Terug in de harde werkelijkheid ben ik benieuwd of er ook multimediale agenten en uitgevers zijn. Natuurlijk worden er boeken verfilmd en wordt er wel eens een boek geschreven gebaseerd op een film, maar dat is toch iets anders dan echt multimediaal werken. Het lijkt mij heel aantrekkelijk om samen te werken met iemand die mijn verhalen op creatieve en ondernemende wijze weet te koppelen aan een producent in één van de media.
Een trailer van Finding Desiderius!
Trots kan ik hier de trailer presenteren die op 30 oktober jl. in première ging ter promotie van de tv-serie ‘Finding Desiderius’, het eerste seizoen van ‘De Grote Migratie’. Nu zoek ik nog iemand die de tv-serie gaat maken.
‘Finding Desiderius’ op Youtube
De trailer is gemaakt als voorproefje van de (mogelijke) verfilming van mijn eerste verhaal in genoemde serie. Mijn (inmiddels oud-) collega’s hebben de trailer gemaakt voor mijn afscheid van de Erasmus Universiteit. Ze vonden (terecht) dat de promotie van mijn publicaties te wensen overliet.
‘Collega, mijn liefste’
Het leek me ook een goede gelegenheid om een song die ik al eerder had geschreven eens met enige zorg op te nemen in mijn kleine home-studio en op de afscheidsreceptie te laten meezingen door mijn oud-collega’s. Met dank aan mijn zoon Stefan Verster voor slagwerk, keyboard, achtergrondzang en het mixen:
‘Real Avatars’
Tot slot wil ik je nog even wijzen op het eerste hoofdstuk van mijn nieuwe verhaal in de ‘De Grote Migratie’-serie, ‘Real Avatars’, dat vorige week beschikbaar is gekomen als EBook.
Lees het eerste hoofdstuk van ‘Real Avatar’!
Het eerste hoofdstuk van ‘Real Avatar’ staat voor je klaar! Gratis! ‘Real Avatar’ is het nieuwe verhaal uit de serie ‘De Grote Migratie’. ‘De Terugkeer’ is de titel van het eerste hoofdstuk, dat een voorproefje geeft van dit tweede verhaal uit de serie, dat medio 2015 voltooid zal worden.
Download nu het eerste hoofdstuk:
De Grote Migratie, Real Avatars, aflevering 1. De terugkeer
Een korte introductie van de serie, evenals wat andere achtergrondinformatie, kun je vinden op de webpagina Introductie van ‘De Grote Migratie’, de serie.
Kroniek van een aangekondigde aankondiging
‘Kroniek van een aangekondigde aankondiging’ … wat een onzin. Literatuur-ish gezwets. En bovendien is ‘kroniek’ een wel heel groot woord voor wat eigenlijk een piepklein kroniekje is. Klopt. Het zit zo. In verband met een aankondiging die nu de deur uit gaat, moet ik nu al iets zeggen over mijn komende boek, maar ik heb dat nog niet af. Wat ik nu wel kan zeggen is dat het een volgend deel wordt in mijn serie ‘De Grote Migratie’, de hyper-actuele serie waarin hoofdpersoon Rik van Maarseveen zich in Rotterdam en Omstreken (REO) wordt meegesleurd in … ja, in een grote migratie naar de zich onberekenbaar ontwikkelende, virtuele wereld.
De titel heb ik al, maar die ga ik nog niet verklappen. Die ga ik verklappen in de nacht van 25 op 26 oktober – einde zomertijd, dat lijkt me een mooi dramatisch moment en is toevallig ook nog eens de nacht voor mijn verjaardag – samen met een korte voorpublicatie.
Dit nieuwe deel zal medio 2015 uitkomen als ebook en in druk. Overigens is het ook de bedoeling om volgend jaar het eerste deel, ‘Finding Desiderius’, in druk uit te brengen.