Tagarchief: ebook

Waar blijft een Nederlandstalige literatuur-cloud?

Een paar jaar geleden was ik als aspirant schrijver op zoek naar een uitgeverij. Na een korte rondgang langs de diverse websites besloot ik mijn eerste roman, ‘In de Tusschentijd’, toch maar zelf uit te geven. De vanzelfsprekendheid waarmee er vanuit werd gegaan dat publiceren nu eenmaal door een uitgeverij gebeurde, vond ik niet meer passend anno 2012. Tekenend was een uitspraak van uitgeefster Lidewij Paris: ‘als je een contract met een uitgever op zak hebt, dan mag je je een schrijver noemen’. Bovendien kwam hooguit een paar procent door de strenge selectie. Zo’n scheve verhouding kan niet tot iets goeds leiden. Als kersverse schrijver/uitgever kwam ik er vervolgens achter dat de literaire wereld van Nederland een uitgeverswereld is, geen schrijverswereld. Het is de vraag of dat gunstig is voor de Nederlandstalige literatuur.

Versnippering van online platforms

Het eerste deel van mijn doe-het-zelf uitgeef-traject leverde weinig obstakels op. Er is een ruim aanbod aan dienstverleners voorhanden, van schrijversscholen en zelfstandig redacteuren tot en met vormgevers, illustratoren en (Printing on Demand-) drukkers. Voor kleine uitgevers zoals ik is het CB Compact Centraal Boekhuis beschikbaar, een nog enigszins betaalbare dienst om je boek in de catalogus van iedere boekwinkel in Nederland en Vlaanderen te krijgen. Het probleem – en de gemiste kans – zit in de distributie van eboeken. Dit is hopeloos versnipperd – ik heb vier partijen nodig voor een redelijke beschikbaarheid – en nodeloos duur. Dit terwijl de lage kosten van productie en distributie van eboeken de huidige verschraling juist zou kunnen tegengaan (zie hieronder).

Een uitgeverswereld, geen schrijverswereld

De Boekenweek is één van de vele literaire evenementen waarmee de literatuur op de kaart wordt gezet. Ook het hele circus rond de literaire prijzen zet de diverse schrijvers en hun boeken aardig in het zonnetje. Alle lof voor de ontelbare organisaties die dit allemaal voor elkaar krijgen. De keerzijde is echter dat als je niet bij de club hoort, je des te meer buiten beeld valt. En zonder recensie hoor je er niet bij. En het lijkt erop dat je die ook niet krijgt als je boek niet is uitgegeven door een bekende uitgeverij. Althans, ik heb driekwart jaar na het uitgebreid rondsturen van recensie-exemplaren geen enkele reactie gezien. Vervolgens nodigen organisatoren van literaire evenementen je ook niet uit, want zonder recensie trek je geen publiek. Soms zijn er ook formele redenen: de reglementen van een literaire prijs schrijven voor dat alleen schrijvers van literaire uitgeverijen werk kunnen insturen. Het is natuurlijk de vraag of dat nog van deze tijd is. Zelfs de VSenV, de Vereniging van Schrijvers en Vertalers, laten je alleen toe ‘als er tenminste één door u geschreven literair werk van substantiële omvang onder redelijke voorwaarden is gepubliceerd door een professioneel geleide uitgeverij’. Overigens ontbreekt van alle (koepel-)organisaties van uitgevers, boekverkopers en bibliotheken nota bene de VSenV in de CPNB, de organisator van onder meer de Boekenweek. Zoals ik al zei, de Nederlandse literaire wereld is geen schrijverswereld, maar een uitgeverswereld.

Betere balans in de muziekwereld

In de muziekwereld was een contract bij een platenmaatschappij gedurende meer dan een halve eeuw de heilige graal. Vooral toen het slechter ging met deze bedrijven en het moeilijker werd om binnen te komen, zouden de meeste acts hun muzikale ziel verkopen voor een contract. Pas toen de grote platenmaatschappijen, de ‘majors’, alle acts onder een bepaalde schaal eruit gooiden, begon iedereen noodgedwongen voor zichzelf. Inmiddels is er een gezondere balans ontstaan tussen enerzijds zelf beginnen en shoppen bij uiteenlopende diensten-aanbieders voor boekingen, opnames, productie en distributie van albums, enz. en anderzijds alles onderbrengen bij een grote maatschappij met een totaalpakket. Het was natuurlijk ook zo dat zo’n grote maatschappij lang niet altijd goed was voor een act. En andersom. In ieder geval niet in hun begintijd. De muziekwereld ademt weer meer. En dat kan de Nederlandse literaire wereld ook goed gebruiken: ruimte voor nieuwe aanwas, voor experimenten en nieuwe ontwikkelingen, voor nieuwe literaire ‘producten’, diensten, enz. Een Nederlandstalige literatuur-cloud zou die ruimte kunnen bieden.

Een Nederlandstalige literatuur-cloud

Met een Nederlandstalige literatuur-cloud bedoel ik een groot online platform waar iedereen die iets te bieden heeft in de literatuur in Nederland, laagdrempelig plaats kan krijgen. Denk aan gecontracteerde en onafhankelijke schrijvers, uitgevers, literair agenten, bibliotheken, evenementen-organisatoren, media, recensenten, literaire kringen, dienstenaanbieders voor crowdfunding, workshops, redactie en coaching, aan boekwinkels, antiquariaten, enz. Iedere deelnemer onderhoudt zijn eigen informatie en uitgebreide zoekmogelijkheden zorgen voor de ontsluiting. Door deze concentratie van het aanbod creëer je dè plek waar de literatuurliefhebber wil zijn. Alle partijen kunnen zo hun publiek bereiken en er ontstaat meer ruimte voor experimenten en nieuwe ontwikkelingen. Gebruik de potentie van internet in plaats van ertegen te vechten.

Drukwerk in de boekwinkel, eboek bijna

Mijn laatste blog was van 4 mei! Ik kan het haast niet geloven, zo lang geleden al weer. Maar er is weer veel gebeurd. Ik ‘moest’ een weekje naar Frankrijk (zonder internet). Met een heel gezelschap. Toch bijzonder hoe anders gesprekken verlopen als je eens wat langer bij elkaar zit. En naar een indrukwekkend huis. Een huis met een veranda. Dat wil ik ook. Met kilometers ver uitzicht. En daarna moest de boot hoognodig zeilklaar worden gemaakt.
Maar aan schrijversfront zijn er weer flinke vorderingen gemaakt. De distributie is nu bijna rond. Het duurde langer dan ik had gedacht, maar daar ga ik me niet druk om maken. Contracten afsluiten moet kennelijk zijn tijd hebben. Ik heb twee contracten afgesloten met Centraal Boekhuis. Of liever gezegd moet ik de tweede nog tekenen en terugsturen: die voor het eBoekhuis. Daarmee zorg ik dat de eboek versie van In de Tusschentijd in één klap bij alle gangbare grote en kleine webshops te krijgen is. Het andere contract is met CB Compact, een dienst van Centraal Boekhuis speciaal voor kleine uitgevers als ik. Ik leg daar een voorraadje aan (inmiddels gedaan) waarmee zij alle boekhandels en webshops in Nederland en Vlaanderen van mijn boek kunnen voorzien. De gedrukte versie zou inmiddels beschikbaar moeten zijn. Ik zal er eens achteloos naar vragen bij wat boekhandels … Misschien gaan ze het dan nog bestellen ook (schijnt een gewoonte van veel schrijvers te zijn, vragen naar hun eigen boek).
Donderdag zijn de laatste puntjes op de i gezet van mijn eboek. In ePub, het meest gangbare formaat. Morgenavond kan het getekende contract terug. Je zou zeggen dat ik dan voor het weekend een account heb en mijn eboek kan uploaden. Oh ja, wat ik was vergeten is dat er dan nog een technische controle moet plaatsvinden of het bestand wel goed leesbaar is.
Hoe dan ook ga ik naast deze laatste strubbelingen aan het distributie front, mij nu voorlopig richten op de promotie: recensie exemplaren sturen aan redacties en persberichten aan relevante organisaties.

eBoek avonturen

Van het drukkersfront niets nieuws en dat is goed nieuws: woensdag 25 april, morgen!, blijft staan als afleverdatum van de eerste oplage. Maar nu In de Tusschentijd als eboek. Mijn idee over de distributie van mijn boek is om alle grote en kleine media en kanalen te gebruiken die beschikbaar zijn en die een goede indruk op mij maken. Maar niet alles tegelijk, daarvoor heb ik geen handjes genoeg. In dit blog meer over mijn avonturen met eboeken.

eBoeken via mijn eigen site verkopen overzie ik nog niet helemaal, dus dat zet ik even in de wacht. eBoeken via webshops verkopen is de volgende optie. Webshops kun je verdelen in twee soorten: met en zonder een eigen platform voor afrekenen en distributie. Alleen de grote webshops hebben zo’n platform, zoals amazone.com, bol.com, Apple Bookstore en Kobo. Dat kleinere webshops gebruikmaken van het platform van Centraal Boekhuis kan ik begrijpen, maar dat ik alleen een eboek via Centraal Boekhuis aan bol.com kan leveren – met alle extra kosten van dien – begrijp ik niet. Centraal Boekhuis schijnt ook in onderhandeling te zijn met amazon.com en Kobo voor de toelevering van eboeken als zij naar Nederland komen. Het mooie van eboeken is dat vrijwel iedere drempel tussen schrijver en lezer verdwijnt … in theorie. In de praktijk wordt de internet boekenmarkt van alle kanten dichtgetimmerd. Vooral in Nederland.

Zoals ik in een eerdere blog al meldde valt amazon.com voorlopig voor mij af omdat zij (nog) geen Nederlandstalige teksten distribueren. Ik weet niet precies wat het probleem is, waarschijnlijk dat de software van hun ereader, Kindle, nog geen Nederlands ondersteunt. Bol.com is alleen te benaderen via Centraal Boekhuis. Dat hoop ik volgende week te gaan regelen. Kobo, een grote internationale eboekdistributeur en webshop, heb ik afgelopen weekend aangeschreven, maar daar heb ik nog niets van gehoord. Blijft voor dit moment Apple Bookstore over. En wat bleek bij het regelen van een uitgevers account bij Apple: daar heb je een EIN voor nodig, een Employer Identification Number. Een EIN moet je aanvragen bij de Internal Revenue Service, een afdeling van de belastingdienst van de USA. Nadat ik het benodigde formulier voor de aanvraag gedownload had, zocht ik het adres waar het heen moest. ‘Aanvraag per mail’ heette de link, maar ik kon nergens een mailadres vinden … totdat ik me realiseerde dat dit gewoon postadres betekende … en ik maar zoeken naar een emailadres! Deformatie van iemand te veel op internet is ingesteld, zullen we maar zeggen. Maar afgezien van het tijdverlies door een postverzending , moest ik rekenen op een verwerkingstijd van 4 weken!

Aanvankelijk heb ik nog even geprobeerd mijn eboek zelf op te maken met iBook Author, het gratis opmaakprogramma van Apple. De reclame suggereerde dat opmaak en publicatie in de Apple Bookstore een kwestie van een paar drukken op de knop was. Bij het opmaken bekroop mij het gevoel bezig te zijn met zo’n amateuristisch DTP-product en dat is niet wat ik wil. Voor publicatie vanuit iBook Author heb je overigens ook dat leuke EIN nodig. Bij een volgende publicatie ga ik wel weer eens proberen zelf iets op te maken, maar In de Tusschentijd moet een professionele layout krijgen. Dat is inmiddels uitgevoerd door de vormgever. Jammer dat het nog zo lang moet duren voordat ik het kan publiceren.

De eerste keer doet altijd zeer

Ben ik nu schrijver? Het manuscript van mijn eerste roman is af en ik heb het naar de drukker gestuurd. Binnen drie weken kun je het gedrukte boek op mijn website kopen en de eBook versie bij Apple Bookstore. Maar ben ik dan schrijver? Ze zeggen dat je pas schrijver bent als je een contract bij een uitgever hebt. Uitgevers zeggen dat. Nou ja, laten we afspreken dat ik gewoon mooie dingen schrijf en dat jij dat op mijn site of in de Bookstore komt kopen. Niet makkelijk, hoor, zo’n eerste keer. Dat doet best zeer. En dan ook nog een eerste blog.

En nu is hij af, mijn roman. Tussen alle drukte door heb ik er de afgelopen zeven jaar hard aan gewerkt. Drie keer raden waar het over gaat: over tijd. Wat mij bezig houdt is welke plek wij in ons leven geven aan tijd. We hebben het er maar druk mee. Een paar eeuwen terug had je het nauwelijks over tijd, nu doen we niet anders. Dat mechanisme achter tijd, daar ben ik in geïnteresseerd. Waarom zijn we er zo veel mee bezig? En kan het niet anders, want het is tenslotte geen natuurkracht, we doen het zelf. De titel van mijn roman is In de Tusschentijd. Voor de duidelijkheid: het is een roman en geen wetenschappelijk artikel of politiek pamflet. En een behoorlijk fantastische roman ook, maar geen ‘Fantasy’, want er zitten geen engeltjes in. Je kunt er iets in zien van het magisch realisme van Borges, of de verhalen van Umberto Eco over tijd. Maar ook van filmen als ‘Eternal sunshine of the spotless mind’, ‘Time Bandits’ en ‘Back to the future’. Maar uitgebreid onderzoek naar tijd in de kunsten heb ik eerlijk gezegd nog niet gedaan. Geen tijd.

Op de vrijdag na Pasen – vrijdag 13 april … ik heb mezelf verteld dat ik niet bijgelovig ben – wordt het drukwerk afgeleverd. Ik heb m.a.w. minder dan drie weken om de start van het publiceren van In de Tusschentijd te organiseren. Daar heb ik uiteraard over nagedacht, maar ik zal ook nog veel al doende moeten ontdekken. Een van die ‘leuke’ ontdekkingen was bijvoorbeeld dat je op dit moment nog geen Nederlandstalige publicaties als eBook via amazon.com kunt aanbieden. Da’s nou jammer, want amazon.com had ik nu juist als belangrijk verkoopkanaal op het oog.

In deze blog zal ik je op de hoogte houden van wat ik doe en tegenkom bij mijn pogingen om mijn werk te publiceren. Naast deze blog onderhoud ik een website, hansverster.nl. Dat is de plek waar je mijn gedrukte publicaties kunt kopen en artikelen en achtergrondinformatie kunt lezen. Je kunt er bijvoorbeeld al een fragment van mijn verhaal lezen. Verder is het daar overigens nu nog een kale boel, maar daar ga ik snel verandering in brengen. Ik hou je op de hoogte.

Komende week ga ik mij storten op een boekpresentatie – wat zou een geslaagd idee zijn en wanneer – en op het publiceren van ‘In de Tusschentijd’ als eBook in Apple Bookstore.